Tekst ewangelii: Mt 5, 38-42

Jezus powiedział do swoich uczniów: “Słyszeliście, że powiedziano: „Oko za oko i ząb za ząb!” A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu: lecz jeśli cię ktoś uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi. Temu, kto chce prawować się z tobą i wziąć twoją szatę, odstąp i płaszcz. Zmusza cię ktoś, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź dwa tysiące. Daj temu, kto cię prosi, i nie odwracaj się od tego, kto chce pożyczyć od ciebie”.

Stan wzburzenia

O jakże burzymy się – jak morze podczas burzy – gdy dosięga nas niesprawiedliwość! Raczej to należy do normalnych reakcji. Jednakże czy w takim samym stopniu burzymy się, gdy my stajemy się źródłem niesprawiedliwości wobec drugich?

W Starym Testamencie jest przykład króla Dawida, gdy wysłuchał opowieść proroka Natana o pewnym biednym człowieku, któremu bogacz zabrał jedyną owieczkę i zabił. Król poruszony wykrzyknął, iż takowy jest winien śmierci. Usłyszał wtedy: Ty jesteś tym człowiekiem.

W dalszej części słyszymy, że Dawid uderzył się w piersi. Wyznał swoją winę. Żałował serdecznie. I to jest tak naprawdę jedyna sensowna reakcja na fakt, że kogoś skrzywdziłem, że niesprawiedliwie powiedziałem, zdecydowałem czy uczyniłem. Sumienie podpowiada mi kiedy tak się dzieje. Bóg do mnie mówi i ukazuje mi tego rodzaju wydarzenia nie po to, by mnie osądzić i potępić, lecz bym się nawrócił ku Niemu.

Po równo – prawo talionu

Powracam do pierwszej burzy. Zostałem niesprawiedliwie potraktowany. Widzę to i nie tylko ja to widzę. Co wtedy czynię? Czy ogłaszam to? Dzielę się tym przekazując niesprawiedliwemu me odczucia i fakty. Jednakże tutaj przychodzi mi myśl, że nie zawsze to, co mi wydaje się być niesprawiedliwe takowym jest. Uczniowie z reguły nie są zadowoleni z otrzymywanych ocen i krzyczą, że to niesprawiedliwe. Najlepiej byłoby, gdy nauczyciele na wejście dawali piątki i szóstki. Czy byłoby to sprawiedliwe? Tyle mówi się o niesprawiedliwości w naszych czasach. A niby na czym miałaby polegać ta sprawiedliwość? Na tym, żeby wszyscy mieli po równo?

W owym po równo rozbrzmiewa także dzisiejsze słowo, a mianowicie prawo talionu: Oko za oko i ząb za ząb! Czy naprawdę chcielibyśmy żyć wedle tego prawa? Bo ona działa we wszystkie strony. Zarówno kiedy doświadczę niesprawiedliwości jak i gdy jestem jej sprawcą.

Pan Jezus uczy, że nie tak postępuje Jego uczeń. Widać to przepięknie w sądzie nad Nim. Większość czasu Pan milczy i to jest zastanawiające. Bo przecież mógł się bronić i dobrze wiemy z innych tego rodzaju spotkań, że umiał to czynić, że zapędzał w kozi róg swoich adwersarzy. Tymczasem milczy. Dlaczego? Bo gdyby otworzył usta to kara spadłaby na niesprawiedliwych oskarżycieli. On tego nie chce! Pan nie chce śmierci grzesznika!

Życie lub śmierć – dla wszystkich

Tak więc stajemy wobec wyboru między życiem, a śmiercią. Oko za oko, ząb za ząb to wybór śmierci. Wiemy, że to prawo było straszakiem na potencjalnych niesprawiedliwych, jednakże nie odstraszało wystarczająco. Potem nastąpiła eskalacja, że za popchnięcie zabijano, czy wręcz za spojrzenie, które się nie podobało.

Trudne są słowa Pana Jezusa o nie stawianiu oporu złemu, o nadstawieniu drugiego policzka itd. Warto je rozważyć na swoim poletku. Dokładnie, rzeczowo odnieść do swojej codzienności, do relacji, w których żyję, do wydarzeń, których jestem uczestnikiem, do powołania, które realizuję. Nie załamywać rąk. Nie wkurzać się, że daleko mi do ideału. Uczyć się ciągle od Pana Jezusa – uczyć się otwierania ust i milczenia.

Zauważmy, że te wskazania ukazują pewną bliskość między mną, a bliźnim. By ktoś mnie uderzył to musi być w zasięgu ręki, by się prawować to trzeba mieć o co i z kim, by przejść pewną ilość kroków to idzie się obok. Kto prosi też jest blisko mnie. Tak samo, kto chce pożyczyć. Prawo talionu oddala nas od siebie. Prawo miłości sprawia, że jesteśmy blisko siebie i dla siebie.

o. Robert Więcek SJ

Jeśli chciałbyś otrzymywać bezpośrednio na skrzynkę mailową to przyślij prośbę na maila: robert.wiecek@jezuici.pl

_{Teksty do propagowania z zaznaczeniem Autora, ale nie w celach komercyjnych. Copyright © o. Robert Więcek SJ}